‘Gelecek için de tehlike çanları çalıyor’
2022 yılı itibariyle, 18 yaş üstündeki dünya nüfusunun 2.5 milyarının fazla kilolu, 890 milyonunun ise obezite sorunu yaşadığı biliniyor. Yapılan çalışmalar; dünya üzerindeki her 8 bireyden 1’inin obez olduğunu ve son 30 yılda bu oranın erişkinlerde 2’ye katlandığını gösteriyor. Üstelik obezite yalnızca günümüzün bir sorunu olmanın ötesinde. Gelecek için de tehlike çanları çalıyor. Zira, dünyada obezite artış suratı en çok çocuk ve ergenlerde yüksek. O denli ki son 30 yılda çocuklarda obezite artışı 4’e katlandı! Çocuk ve gençlerdeki obezitenin adeta bir salgın üzere katlanarak artması, gelecekte de obezitenin yol açtığı hastalıkların daha büyük bir sorun olarak yaşanacağını gösteriyor.
Türkiye obezite artış oranında Avrupa’da birinci sırada!
Dünyadaki bu yüksek artış, ülkemize de yansıyor. Araştırmalar, obezite artış oranında Avrupa’da birinci sırada yer aldığımızı gösteriyor. Türkiye’de 30 yaş üzerindeki nüfusta fazla kilo oranı yüzde 60, obezite oranı yüzde 30 olarak saptanmış. Bu sayılar, ülkemizde her 3 şahıstan birinin obezite sorunu yaşadığını gösteriyor! Sıhhat Bakanlığı’nın datalarına nazaran; 18 yaş altı nüfusta her 3 çocuktan 1’i ya obez ya da fazla kilolu. Bu da gelecekte obeziteye bağlı meselelerin daha çok yaşanacağının işareti kabul ediliyor.
Sağlığı önemli biçimde tehdit ediyor!
Obezite, bireylerin sıhhatini önemli halde tehdit ediyor. O denli ki obezite sorunu yaşayan bireylerde; diyabet, insülin direnci, hipertansiyon, inme ve kalp krizi üzere kalp damar hastalıkları daha sık görülüyor. Ayrıyeten, birçok kanser tipinde risk artışı, uyku apnesi, yağlı karaciğer ve safra yolu hastalıkları, eklem ve kemiklerde mekanik sorunlar, infertilite (kısırlık), gebelik komplikasyonları, ruhsal rahatsızlıklar ile toplumsal izolasyon üzere problemler da obeziteye bağlı olarak ortaya çıkabiliyor.
Küresel ekonomiyi de olumsuz etkiliyor!
Obezite, yalnızca bireylerin sıhhatini değil, birebir vakitte global ekonomiyi de olumsuz etkiliyor. 2020 yılında obezite ile bağlantılı problemlere dünya çapında harcanan 1.96 trilyon doların, 2035 yılında 4.32 trilyon dolara çıkacağı öngörülüyor. Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. M. Temel Yılmaz, “Dolayısıyla obezite tedavisinde muvaffakiyet oranlarının artırılması, hem ferdî sıhhat hem de global ekonomik yük açısından büyük ehemmiyet taşımaktadır” diyor.
Tedaviye dirençli obezite neden artıyor?
Obezite oranı süratle yükselirken tedavisinde büyük ilerlemeler kaydedildiğini söyleyen Prof. Dr. M. Temel Yılmaz, bu kere karşılarına çıkan ve ‘tedaviye dirençli obezite’ olarak tanımlanan değerli bir meseleye da dikkat çekerek şu bilgileri veriyor: “Tedaviye dirençli obezitede görülen artışın üç kıymetli nedeni var; birinci neden,yeni jenerasyon zayıflatma ilaçlarının (GLP-1 analogları) reçetesiz ve denetimsiz satılarak, doktor takibi olmaksızın kullanımıdır. Bu durum ilaca direnç, yetersiz tesir yahut vakit içinde aktiflikte azalmaya yol açmaktadır. Yani yeni zayıflatıcı ilaçların bilinçsiz kullanımı bir müddet sonra ilaca duyarsızlık yapmaktadır. İkinci neden, zayıflama ameliyatlarının denetimsiz ve endikasyonsuz uygulamaları sonucu bir mühlet sonra verilen kiloların geri gelmesidir. Üçüncü neden ise bilinçsiz diyet uygulamaları ve yanılgılı diyet reçetelerinin obeziteyi tekrar tetiklemesidir.”
Tedavi fakat multidisipliner takımlar ile mümkündür!
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. M. Temel Yılmaz, obezitenin gerçek ve maksada yönelik tedavisinin lakin multidisipliner gruplarla mümkün olabileceğine işaret ediyor. “Sürdürülebilir obezite tedavisinde, evvel altta yatan medikal sorunların yanlışsız tespit edilmesi ve bu tespitler ışığında tedavinin hastaya özel planlanması esastır” bilgisini veren Prof. Dr. Temel Yılmaz, kelamlarına şöyle devam ediyor: “Öncelikle tedaviye dirençli obezite hastalarının tedavi edilmesi amaçlanmaktadır. Bunun için bir durum tahlili yapılmakta, obezite ve obeziteye neden olan etkenlere dair risk haritası çıkarılmaktadır. Tedaviye muhtaçlığı olan şahıslarda evvel obeziteye yol açan sıhhat problemlerinin tespit edilmesi lazım. Bu nedenleri saptamak içinse biyokimyasal, radyolojik ve başka ileri tetkiklerin yapılması gerekebilmektedir. Akabinde bireyler tüm uzmanların hazır bulunduğu multidisipliner kurulda değerlendirilmekte ve objektif tedavi seçeneği teklifleri ortaya konmaktadır.”
