Atatürk Üniversitesi Sarsıntı Araştırma Merkezi kurucusu ve emekli jeoloji mühendisi doktor Mehmet Salih Bayraktutan, sav edildiği üzere İstanbul’da çok ağır ve yıkıcı bir zelzele beklenmediğini söyledi. İstanbul’da 23 Nisan’da yaşanan 6.2 büyüklüğündeki zelzelenin ‘Silivri Depremi’ olarak resmi kayıtlara geçmesi gerektiğini belirten Bayraktutan, “Silivri zelzelesinin büyüklüğü ve merkez üssünün bulunduğu coğrafik pozisyonu nedeniyle, yarı çapı yaklaşık 100 kilometre olan bir daire üzerindeki bütün yerleşim alanlarında hissedilmesi doğaldır.
Silivri sarsıntısı, başta İstanbul olmak üzere Tekirdağ, Erdek, Mudanya, Bandırma, Gemlik, Bursa, Çınarcık, Yalova, Tuzla ve Karamürsel üzere vilayet ve ilçelerde hissedildi. Yapıların teknik kalitesi ve yerin mekanik sağlamlığına bağlı olarak farklı bedellerde şiddetlere yol açmıştır. Tıpkı ülkemizde, 6 Şubat’ta meydana gelen ve ‘asrın felaketi’ olarak nitelendirilen binlerce insanın ömrünü yitirdiği Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki sarsıntılar, 11 vilayette tesirli oldu fakat zelzelesi neredeyse ülkenin yarısı hissetti” diye konuştu.
‘KORKUNÇ OLAN, FELAKET TELLALLIĞI’
Bayraktutan, açıklamasında, “Her vakit söylediğim üzere yeniden üzerine basarak söylüyorum, İstanbul ile ilgili sarsıntı tehlikesi kasıtlı ve yapay olarak vahim bir halde abartılmaktadır. Fecî olan sarsıntının kendisi değil medyada felaket tellalığı yapanlardır. Sarsıntı bir afet değildir, insanların kaygı ve paniğe düşürülmemesi gerekir. Aksi takdirde can kaybının artmasına da sebep olur. Zelzelede hasar ve can kaybının en aza indirilmesinin tek gerçek formülü hakikat, sağlam yerlerde ve zelzele tipi yapılarla kentsel dönüşümün hızla hayata geçirilmesidir. Bunun dışında, sarsıntıların evvelce haber verilmesi konusundaki aygıt ve aletsel sistemler sağlıklı ve hakikat sonuçlar veremez” dedi.
Kuzey Anadolu Fay neslinin Tatvan’dan Çanakkale’ye uzanan nesil üzerindeki kentlerdeki zelzele beklentisinin İstanbul’dan daha fazla olduğunu belirten Bayraktutan, kelamlarına şöyle devam etti:
“Önceki açıklamalarımda da söylediğim üzere İstanbul’un çok büyük kısmında yüksek geoteknik dayanımda kaya tabanın varlığı, öteki kentlerde olmayan çok büyük bir avantajdır. Haramidere Vadisi üzere, dere tabanları ile akarsu deltası üzere sonlu birkaç alan dışında kaya yeri sarsıntı şiddetini azaltıcı tesiri olmaktadır. Kent alanının büyük kısmı ‘Paleozoyik’ denilen çok yaşlı kaya yerden oluşumu, boğazın açığında (Üsküdar-Kadıköy) Çınarcık çukurluğu duvarına yaklaşık 20 kilometre aralıkta oluşu, İstanbul’un fay neslinin kuzeyinde ve dışında yükselen blok üzerinde olması, KAF neslinin körfezin güney kıyısı boyunca uzanan ana fay sınırından 40 kilometre uzakta bulunması (Üsküdar-Çınarcık arası) ve yapıların Anadolu’daki binalara kıyasla çok daha âlâ teknik hizmet almış olması üzere üstünlüklere sahiptir. Ülkemizde Kuzey Anadolu Fay jenerasyonu içinde direkt fayın üzerinde ve alüvyon tabanda gelişen İstanbul dışında birçok yerleşim yerlerimiz var. Örnek olarak Erzincan, Refahiye, Pasinler, Reşadiye, Suşehri, Erbaa, Taşova, Niksar, Tosya, Gerede, Adapazarı, Bursa, İzmit, Yalova ve Mudanya üzere. Bu ve bunların dışında çok sayıda vilayet ve ilçemiz alüvyon yerlere yanlışsız son yıllarda artan biçimde süratle geliştirilmektedir. Bu durum kentsel dönüşümünün tersine bir sonuç ortaya çıkarıyor. İstanbul’da çok ağır hasar ve can kaybı yapacak 7’nin üstünde bir zelzelesi dört gözle bekleyen ‘Zamanı geldi, yaklaştı, eli kulağında, ayak seslerini duyuyorum, kapıyı çalıyor’ üzere sözlerle medyayı meşgul eden bir kesim oluşmuştur. Bunun altında jeolojik gerçeklerden çok, halkın psikolojisini bozacak hatta panikletecek sonuçlara sebep olan ve karar verici mevkileri yanlış yönlendirecek siyasi amaçlı algı operasyonları bulunmaktadır.”
