1- Bel çekme ve sert masaj fıtığı güzelleştirir: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Ziya Akar “Kontrolsüz yapılan sert masajlar, bilinçsiz yapılan manuel terapiler ve bel çekme (traksiyon) süreçleri belde ve omurgada çok önemli ziyanlara yol açabilir. Bu çeşit uygulamalar hudut hasarına yahut fıtığın daha da kötüleşmesine neden olarak dönüşü olmayan hasarlara neden olabilir” diyor.
2- Bel fıtığı yalnızca çok ağır kaldırmakla olur: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Ani ve yanlış biçimde ağır kaldırmak belin zorlanmasına ve disklerin yerinden kaymasına neden olabilir. Bunun yanı sıra makûs duruş alışkanlıkları, hareketsizlik, obezite üzere birçok neden de bel fıtığı sebebi olabilir. Örneğin; ofis çalışanları uzun saatler masa başında daima tıpkı konumda oturdukları için bel fıtığı gelişimine adaydır. Çok kilo omurgaya binen yükü artırır. Daima birebir konumda kalmak ve genel olarak hareketsizlik omurgamıza takviye olan adale kümelerinin zayıflığına yol açarak bel fıtığı gelişimini kolaylaştırır.
3- Bel fıtığı olan şahıslar hareket etmemeli ve sert yatakta yatmalıdır: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Bel fıtığı olan şahısların uzun periyodik yatak istirahati yapmaları bel adalelerinde zayıflamaya neden olacağı için tam bilakis düzgünleşme sürecini zorlaştırır. Çok sert yataklar omurgamızın doğal eğriliğini bozacağı için ağrıyı artırabilir. Orta sertlikte ve bedeni destekleyen yataklar daha uygundur.
4- Bel fıtığı yalnızca ileri yaşlarda görülür: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Bel fıtığı her yaş kümesinde görülebilir. Gençlerde çok fizikî yüklenme, uzun mühlet ekran karşısında yanlış duruş bozuklukları, yüksek seviyede fizikî aktivitenin yanlış tekniklerle uygulanması, düşme ve kazalara bağlı olarak ortaya çıkabilir. Fakat çocukluk ve genç yaş kümesinde agresif tedavi daha nadiren uygulanır.
5- Bel fıtığı olan herkes ameliyat olmalıdır: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Prof. Dr. Ziya Akar, bel fıtıklarının büyük bir kısmının ameliyatsız tedavi edilebildiğini belirterek “Fizik tedavi, antrenman (bel ve karın kaslarını güçlendirici), ilaç tedavisi (ağrı kesici-ödem giderici, kas gevşetici) ve ömür stili değişiklikleri ile birçok hasta güzelleşebilir. Ameliyat yalnızca ağrı öbür tedavi metotları ile yönetilemediğinde, önemli nörolojik komplikasyonlar (idrar kaçırma, bacaklarda uyuşukluk yahut güç kaybı) geliştiğinde önerilir” diyor.
6- Bel fıtığı büsbütün iyileşmez, tekrarlar: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Bel fıtığı hakikat ve vaktinde yapılan tedavi ile düzelen bir hastalıktır. Cerrahi tedavi sonrası büyük oranda hastanın hayat stiline, hareketlerine bağlı olarak yüzde 5-6 oranında tekrar fıtık ortaya çıkabilir. Uygun tedavi (konservatif yahut cerrahi) yapıldıktan sonra antrenmanlar, ömür şekli değişiklileri ile bel fıtığını hayatınızdan çıkartabilirsiniz.
7- Bel fıtığı olan kişi spor yapamaz, daima korse takması gerekir: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Bel fıtığı tanısı alan ve/veya bu teşhis ile tedavi gören şahısların hayatında sportif aktivite çok kıymetli bir yer meblağ. Bilhassa bel ve karın kaslarını güçlendirici idmanlar çok kıymetlidir. Yüzme ve yük çalışması olmadan plates üzere sportif aktiviteler ömür kalitesini artırdığı üzere tekrarlama riskini de azaltır. Lakin tedaviden sonra bir mühlet için ani bel hareketi gerektiren sporlar (tenis, kayak, boks vs), çok zorlayıcı idmanlar (ağırlık çalışmaları) yapılmamalıdır.
Bel fıtığı cerrahisinde yeni yöntemler
Beyin ve Hudut Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Ziya Akar, cerrahi prosedürün hastanın durumuna, fıtığın yerine ve sonlar üzerindeki baskıya nazaran değiştiğini belirterek, günümüzde en sık uygulanan cerrahi teknikleri şöyle açıklıyor: “En sık kullanılan metot; mikrocerrahidir. Küçük bir kesiden mikrocerrahi aletler ve ameliyat mikroskobu kullanılarak fıtıklaşan disk malzemesi temizlenir. Dokulara minimal ziyan verildiği için güzelleşme mühleti kısadır. ‘Endoskopik diskektomi’ denilen, daha küçük kesilerle endoskop kullanılarak yapılan prosedürde de hastalar süratli güzelleşir ve az ağrı hissedeler. Fakat bu prosedür her fıtık için uygun değildir. Laminektomi metodunda ise; fıtığa ulaşabilmek için omurganın art bölgesinde bulunan kemik yapı çıkarılır yahut kemikte pencere açılarak cerrahi uygulanır. Girişimsel uygulamalarda ise; gaye hudut üzerine bası yapan diskin küçültülmesidir. Fakat bu usul küçük ve kabartı biçimindeki fıtıklar için uygundur. Hangi tedavi tekniğinin uygun olduğuna Nöroşirürji Uzmanı hastanın MRI ve klinik bulgularına nazaran karar verir. Minimal invaziv yollar daha süratli güzelleşme sağlamalarına karşın bazen daha büyük cerrahi uygulamalar gerekebilir.”
