Perşembe ilçesi Alınca Mahallesi’nde 1969’da Kazım Ceylan tarafından açılan bağlama atölyesinde 56 yıldır çeşitli ağaçlar, el personelliği ile saz ve bağlamaya dönüşüyor. 2005’te bağlama atölyesini babası Kazım Ceylan’dan devralan ve 2021’de babasının vefatı üzerine tek başına üretim yapmaya başlayan Serkan Ceylan, baba mirası mesleğini tüm zorluklara karşın yaşatıyor.
Ceylan, babasından öğrendiği tekniklere uygun olarak bağlama ürettiğini belirterek, “Çocukken babamın yanında çırak ve kalfa olarak başladığım mesleğimi şu an usta olarak devam ettiriyorum. Baba mesleği olduğu için, bu işin tüm püf noktalarını babamdan öğrendim. Bağlama yapmak çok uzun bir süreç gerektiren, sıkıntı bir iş. Evvel bağlamanın nemini almak gerekir. ‘Bağlamayı yaptım alın çabucak kullanın’ diye bir şey yok. Bağlama yapıldıktan sonra, müşteriye verilmeden evvel 3 yıl boyunca atölyede uygun kaidelerde bekletilmesi gerekiyor. Bağlamanın yaş olmaması ve ağacın yerine oturması lazım. Bağlamayı oluşturan kesimlerin birbirlerine ahengi çok kıymetli. Bağlamaları düzgün koruma etmek gerekiyor. Bağlamayı aldıktan sonra yüzeysel bir tarafa bırakamazsınız. İklim, nem ve sıcaklık da çok kıymetlidir. Karadeniz’de üretilen bir bağlama ile İç Anadolu’da üretilen bir bağlama birebir olmuyor. Bağlamanın bulunduğu yerde nem ve sıcaklık oranı olağanın üzerine çıktığında ya da indiğinde bağlama grip olur, bu da bağlamanın bir hastalığıdır. Bağlamalar, yüzde 35’in üzerindeki nemli ortamları sevmezler. Hava sıcaklığı 25 derecenin üzerine çıktığında, 35 dereceye yaklaştığı an ise bağlamanın tutkallarında genleşme oluyor. Bu da saz ve bağlamanın sap ve kapaklarının hasar görmesine yol açıyor. Birebir formda bağlamaları kullanmadığınız vakitler da ise akordu gergin bırakmamak gerekiyor. Zira çekme kuvvetiyle birlikte bağlamanın sapını öne çekebiliyor” diye konuştu.
‘EN YETERLİ BAĞLAMA DUT AĞACINDAN OLUR’
Her ağaçtan bağlama yapılmadığını vurgulayan Ceylan, “Bağlamanın kalitesi yapıldığı ağacın kalitesine paraleldir. Ağaç kaliteliyse, bağlama da kaliteli olur. En güzel bağlama dut ağacından oluyor. Bilhassa oyma bağlamalar için en ülkü materyal dut ağacıdır. Birebir formda yaprak bağlamalar da buna uygundur. Bağlama yapmak için yalnızca dut değil, öteki ağaçlar da kullanıyoruz. Erik, ceviz, ardıç ve maun üzere ağaçlardan da kaliteli bağlamalar ve sazlar yapılabiliyor. Bağlama yapılacak ağaçların en az 20 yıllık olması gerekir. Bağlama yapılan her atölyede 20-30 yıllık ağaçlar bulunur. Bu ağaçlar makul bir kıvama gelmeden bağlama imalinde kullanılmaz” sözlerine yer verdi.
