Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Irak Başbakanı Muhammed Şiya Sudani ile görüşmesinin akabinde ortak basın toplantısında konuştu. Erdoğan’ın açıklamaları özetle şöyle: Geçtiğimiz yıl Irak’a yaptığım ziyaretle bağlantılarımızda önemli bir ivme yakaladık. Sayın Sudani’nin ortaya koyduğu irade ve vizyon bu noktaya gelmemizde çok kıymetli rol oynamıştır. İnşallah bunu güçlendirerek devam ettireceğiz. Kıymetli Kardeşimle az evvel Türkiye-Irak ilgilerini kapsamlı biçimde ele aldık. Suriye başta olmak üzere bölgesel gelişmeler hakkında fikir alışverişinde bulunduk.
“BÖLGENİN GELECEĞİNDE TERÖRE YER YOK”
İlişkilerimizi daha da ileriye taşıyacak evrakları huzurlarınızda az evvel imzaladık. Şu gerçeği büyük bir memnuniyetle söz etmek isterim. Derin tarihi, beşeri ve kültürel bağlara sahip olduğumuz Irak’la bağlantılarımızı salt iki devlet ortasındaki münasebetler olarak görmüyoruz. İş birliğimizin her alanda geliştirilmesini kardeşlik hukukumuzun bir gereği olarak telakki ediyoruz. Irak’ın huzuru ve istikrarını hiçbir vakit ülkemizden başka tutmadık, tutmuyoruz. Görüşmelerimizde güvenlik ve terörle uğraş iş birliğimiz üzerinde ehemmiyetle durduk. Türkiye’nin olduğu kadar Irak’ın ulusal güvenliğine de tehdit oluşturan PKK, FETÖ ve DAEŞ’e karşı müşterek uğraşın sürdürülmesi konusunda kararlılığımızı teyit ettik. Bölgemizin geleceğinde teröre yer olmadığının tekrar altını çizdik.
KALKINMA YOLU PROJESİ
Irak’la ticaret hacmimiz geçtiğimiz yıl 18 milyar dolara yaklaştı. Lakin potansiyelimizin çok daha fazla olduğu kanaatindeyiz. Bu anlayışla gayretlerimizi sürdürüyoruz. Kalkınma Yolu Projesi hem Irak’ın hem de tüm bölgemizin istikrarına ve refahına büyük katkı sağlayacaktır. Görüşmemizde projenin süratle hayata geçirilmesine yönelik adımları ele aldık. Kalkınma yoluna ilgi duyan tüm ülkeleri bu stratejik projenin kesimi olmaya davet ediyoruz.
Geçtiğimiz yıl imzaladığımız mutabakat ve tesis ettiğimiz işbirliği sistemleri marifetiyle altyapının ıslahı dahil olmak üzere Irak’la ortak projelerin gerçekleştirilmesine odaklanıyoruz.
Irak, Türkiye petrol boru sınırı üzerinden petrol sevkiyatının tekrar başlaması üzere başlıklarda hızla ilerlemek istiyoruz. Bilhassa elektrik alanında derinleşen işbirliğimizi doğalgaz ve gücün öbür alanlarına teşmil etme dileğindeyiz. Sayın Başbakan’la ayrıca bankacılık, sanayi, eğitim ve yüksek öğretim üzere başka alanlardaki işbirliğimizi de ele alarak bu hususlarda atabileceğimiz ek adımları değerlendirdik. Sayın Sudani’nin basiretli yaklaşımı sayesinde Irak’ın bölgedeki istikrara değerli katkılarda bulunduğunu memnuniyetle müşahede ediyoruz.
Irak’ın özellikle Suriye ile uygun komşuluk bağları geliştirmesinin, bölgemizin istikrar ve huzuru bakımından çok değerli olduğuna inanıyorum. Bu hususta Irak’la birlikte çalışmaya devam edeceğiz. İsrail’in Gazze’de başlattığı, sonrasında Lübnan’a ve Suriye’ye de taşıdığı saldırgan siyasetinin sonuçları ortadadır. İsrail, bölgeyi kana, gözyaşına ve istikrasızlığa boğarak kendi güvenliğini sağlayacağını zannetmektedir. İsrail’in insani yardım girişlerini büsbütün durdurmasıyla Gazze’deki açlık tehlikesi artık kitlesel ölümlere varacak vahimli boyutlara ulaşmış vaziyette. İsrail üzerindeki baskının arttırılması dahil, elimizden geleni yapmamız gerektiği konusunda aziz kardeşimle mutabık kaldık.
PAKİSTAN-HİNDİSTAN TANSİYONUNDAN KAYGI EDİYORUZ
Pakistan ile Hindistan ortasındaki tansiyonun, çok sayıda sivilin şehit olduğu füze akınlarıyla sıcak çatışmaya dönüşmesinden telaş duyuyoruz.
Pakistan ile Hindistan ortasındaki tansiyonun çok sayıda sivilin şehit olduğu füze ataklarıyla sıcak çatışmaya dönüşmesinden tasa duyuyoruz. Akınlarda hayatını kaybeden kardeşlerimize, Allah’tan rahmet kardeş Pakistan halkına ve devletine bir defa daha başsağlığı diliyoruz. Dün Başbakan Şahbaz Şerif ile değerli bir telefon görüşmemiz oldu. Menfur terör saldırısına ait Pakistan’ın memleketler arası soruşturma yürütülmesi teklifini değerli buluyoruz. Türkiye olarak ateşe akaryakıt dökenlerin olmasına karşın biz olaylar geri dönülmez noktaya varmadan tansiyonun düşürülmesi, diyalog kanallarının açılması için her türlü uğraşı gösteriyoruz.
Irak’ın birlik ve bütünlüğünün savunucusu olan Türkmenler, tüm zorluklara karşı bugün de hem Irak’ın hem Irak-Türkiye münasebetlerinin güçlenmesine katkıda bulunuyor. Kardeşim Sudani’nin, Irak Türkmenlerinin hak ve menfaatlerinin korunması noktasında yapılanları takdirle karşılıyorum.
SUDANİ’NİN AÇIKLAMALARI
Irak Başbakanı Muhammed Şiya Sudani se şu açıklamalarda bulundu: Bu ziyaretimiz ve tabi ki önemli diyaloglar ve görüşmeler açıkçası çok açık bir formda yapılmıştır ve az evvel de mutabakat zapları imzalandı. Bunlar hepsi tabi ki daha evvel Sayın Kardeşim Bağdat ziyaretinde imzaladığımız mutabakatların bir uzatmasıdır ve bir uzantısıdır diyebilirim. Tabi ki temelde üzerinde bağlantılarımız yürümektedir. Bunların güvenlik boyutları vardır ve tabi ki bildiğiniz üzere terör belası iki ülkeyi de etkilemektedir. Biz açık ve seçik bir halde bu mevzularla ilgili, güvenlikle ilgili Irak’ın güvenliğini, Türkiye’nin güvenliği saymaktayız. Ve hükümetimizin tavrını da sabit olduğumuz PKK ile ilgili ve bu PKK örgütü tabi ki yasaklı bir örgüttür Irak maddelerine nazaran.
Kalkınma Yolu Projesi, Türkiye-Irak ortasında entegrasyonun pekişmesi için büyük bir fırsat teşkil etmektedir.
İKİ ÜLKE ORTASINDA 11 İMZA
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani’nin baş başa ve heyetlerarası görüşmesinin akabinde iki ülke ortasında mutabakatlara imza atıldı.
Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı Sistemsiz Göçle Çaba ve Hudut Dışı İşleri Genel Müdürlüğü ile Irak Cumhuriyeti Göç ve Yerinden Edilmişler Bakanlığı Göç İşleri Dairesi ortasındaki “Irak Asıllı Şahısların İstekli Geri Dönüş ve Tekrar Ahenkleri Hakkında Standart Uygulama Prosedürleri Anlaşmasına”, Göç Yönetimi Başkanlığı Sistemsiz Göçle Çaba ve Hudut Dışı İşleri Genel Müdür Vekili Ahmet Küçükikiz ile Irak Cumhuriyeti Göç ve Yerinden Edilmişler Bakanlığı Göç İşleri Dairesi Lideri Safa Hüseyin Ahmed imza attı.
“Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı ile Irak Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Ortasında Eğitim İşbirliğine Dair Mutabakat Muhtırası” Tümgeneral Nail İlbey ile Korgeneral Ziyad Taha Ali El Abbasi tarafından imzalandı.
Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Jandarma Genel Komutanlığı ile Irak Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Arasında Eğitim İşbirliğine Dair Mutabakat Muhtırası’nı İlbey ve Abbasi imzaladı.
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Irak Cumhuriyeti Hükümeti Ortasında Uyuşturucu ve Psikotrop Unsurların Yasadışı Ticareti ile Uğraş Alanında İşbirliğine Ait Mutabakat Zaptı’nı, Emniyet Genel Müdürü Mahmut Demirtaş ile Korgeneral Ziyad Taha Ali Al Abbasi imzaladı.
Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı ile Irak Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Kriz ve Afet İdaresi Ulusal Merkezi Ortasında Afet ve Acil Durum İdaresi Alanında Mutabakat Zaptı, AFAD Başkanı Ali Hamza Pehlivan ile Korgeneral Ziyad Taha Ali Al Abbasi tarafından imzalandı.
“Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Irak Cumhuriyeti Bağlantı Bakanlığı Ortasında 2009 tarihli Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma Bakanlığı ile Irak Cumhuriyeti İrtibat Bakanlığı Ortasında Bilgi ve İrtibat Teknolojileri Alanında İşbirliği için Mutabakat Zaptına Ek Protokole”, Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Fatih Sayan ile Yükseköğretim ve Bilimsel Araştırma Bakanlığı Bakan Yardımcısı Dr. Haydar Abd Dhahad imza attı.
AYDA International Entegre Savunma Sistemleri Ticaret AŞ ve Al Vakit Group For General Trading, Contracting and Shipbuilding LLC ortasındaki Mutabakat Zaptı, Ulusal Savunma Bakan Yardımcısı Musa Heybet ile Al Zaman Group Yönetim Kurulu Lideri Ahmed Shaban tarafından imzalandı.
“Türkı̇ye Cumhurı̇yetı̇ Yükseköğretı̇m Kurulu ile Irak Cumhuriyeti Yükseköğretı̇m ve Bı̇lı̇msel Araştırma Bakanlığı Arasında Türk Ünı̇versı̇telerı̇nı̇n Irak’ta Şube ve Eğı̇tı̇m Programlarının Açılmasına İlı̇şkı̇n Mutabakat Zaptı”nı, Yükseköğretı̇m Kurulu Lideri Prof. Dr. Erol Özvar ile Bakan Yardımcısı Dr. Haydar Abd Dhahad imzaladı.
Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Irak Cumhuriyeti Planlama Bakanlığı Ortasında Metroloji İşbirliği Alanında Mutabakat Zaptı’nı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ile Irak Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin imzaladı.
Türkiye Cumhuriyeti Milli Savunma Bakanlığı ile Irak Cumhuriyeti Askeri Sanayii Kurulu Ortasında Savunma Sanayii Alanında Yerlileştirmeye Yönelik Mutabakat Muhtırası, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ile Irak Başbakanı Askeri Sanayii Danışmanı Mustafa Ati Hassan tarafından imzalandı.
Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı ile Irak Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı Ortasında Tüzel Alanlarda İşbirliği Mutabakat Zaptı’na, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ile Irak Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin imza attı.
RESMİ MERASİMLE KARŞILANDI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’yi ziyaret eden Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani’yi resmi merasimle karşıladı. Sudani’nin makam aracını, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi önündeki caddede karşılayan süvariler, araca protokol kapısına kadar eşlik etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Sudani’yi külliyenin ana giriş kapısında karşıladı. Erdoğan ve Sudani’nin merasim alanındaki yerlerini almasının akabinde, iki ülkenin ulusal marşları çalındı.
Sudani, Muhafız Alayı Merasim Kıtası’nı “Merhaba asker” diyerek selamladı. Merasimde, tarihte kurulan 16 Türk devletini temsil eden bayraklar ile askerlere de yer verildi, top atışı yapıldı. Erdoğan ve Sudani, merdivenlerde iki ülke bayrakları önünde tokalaşarak basın mensuplarına poz verdi.
