İRAP İstanbul kapsamında, AFAD uyumunda vilayetteki kamu ve özel kurumların iştirakleriyle yapılan çalıştayda, beklenen ve en makus senaryo olmak üzere sarsıntıya ait farklı senaryolar üzerinde çalışıldı. 

Riskli ilçeler 

İstanbul’un çok sayıdaki ilçesinin yüksek risk derecesine sahip olduğu söz edilirken, “Fay sınırına yakınlığı sebebi ile yüksek zelzele tehlikesine sahip Avcılar ilçesi, lokal yer şartlarının olumsuzluğu ve mevcut yapı stoğunun da çağdaş yönetmeliklere uygun olmayışı sebebi ile risk derecesinin en yüksek olduğu ilçelerden biridir. Marmara Denizi kıyı şeridindeki öteki ilçelerde de misal durum görülmektedir. Bilhassa Adalar, Avcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Beylikdüzü, Büyükçekmece, Küçükçekmece, Maltepe, Tuzla, Üsküdar, Zeytinburnu ve Sultanbeyli ilçeleri ve yakın mahalleler muhtemel büyük zelzeleden ağır olarak etkilenecektir” tespitine yer verildi. 

Esenyurt’un, yüksek ve ağır yapılaşma, artan nüfus ve göçmen yoğunluğu ile zelzeleden etkilenme riski yükselen bir ilçe olduğu, Silivri ve Tuzla ilçelerinin faal fay çizgisine yakın olmaları, alüviyon kalınlığının fazla olması ve yer şartlarının sıvılaşmaya müsait olması üzere sebepler ile sarsıntıdan ağır halde etkilenebilecek ilçeler olduğu kaydedildi. Planda ayrıyeten, “Olası büyük zelzelede Bakırköy, Avcılar ve Zeytinburnu ilçelerinin tamamının etkileneceği öngörülmektedir. Özel, devlet ve kent hastanelerinin, okulların bu ilçelerde ağır olması, yapı stoğunun eskiliği, mümkün etkiyi arttırmaktadır” bilgisi yer aldı. 

7’nin üstünde olursa… 

Planda şunlar kaydedildi: “Yapılan araştırmalara nazaran, 7,0 ve üstü büyüklükte meydana gelecek İstanbul sarsıntısında 34 bin hasarlı bina oluşacaktır. AFAD Zelzele Dairesi (AFAD-RED sistemi) tarafından hazırlanan senaryoya nazaran, 7.5 büyüklüğündeki deprem Marmara Denizi Adalar açıklarında gerçekleşecek ve komşu 10 vilayet etkilenecektir. İstanbul’un Avrupa yakasının güney ilçelerinde ağır olmak üzere, 39 ilçede hasar oluşacağı bilgisi verilmektedir.” 

Yüzde 70’i 2000 öncesi

Planda, İstanbul’daki bina stoğunun değerli bir kısmının 2007 ve 2018 sarsıntı yönetmeliklerinin tanımladığı şartları sağlamadığına dikkat çekildi ve “Bu binaların pek birden fazla, inşa edildikleri devirdeki ilgili yönetmeliklerin şartlarını da sağlayamamakta, münasebetiyle muhtemel sarsıntılarda hasar alma riskleri çok yüksek görülmektedir” denildi.

■ İstanbul genelinde mevcut 1 milyon 165 bin 526 binadan yaklaşık yüzde 70’i 2000 yılı ve öncesinde inşa edildi.

■ Bina stokunun yaklaşık yüzde 23’ü 1980 yılı ve öncesince inşa edilen binalardan oluşuyor.