İstanbul’daki son zelzelelerin akabinde toplanma alanlarının, parkların ve kamusal alanların ehemmiyetinin bir sefer daha ortaya çıktığını anlatan Kaç, zelzele öncesi ve sonrasıyla ilgili tekliflerini AA muhabirine anlattı.
Mimar Kaç, Japonların sarsıntıyla iç içe yaşamayı öğrendiğini ve alınacak önlemler konusunda önemli kademe kaydettiğini belirtti.
Deprem öncesi kadar sonrasını planlamanın da değerli olduğuna dikkati çeken Kaç, “Önceden hazırlık yapmak koşul. Mesela beşerler sarsıntı sonrasında açık alana gidip vakit geçirdi. Çok şükür yıkıcı bir sarsıntı olmadı ancak yıkıcı bir zelzele olduğunu tahayyül edelim. Şayet yıkıcı bir zelzele olsaydı beşerler orada bir müddet kalmak zorunda kalacaktı.” diye konuştu.
Mimar Kaç, Japonya’da bu alanda yapılan çalışmaların Türkiye için örnek olabileceğini kaydetti.
Özellikle parklarla ilgili belli standartların mecburî olması gerektiğini söyleyen Kaç, şöyle devam etti:
“Japonya’da standart olarak parklara birtakım işlevler katarak ‘afet parkları’ dedikleri yerler oluşturmuşlar. Tokyo’da 50’den fazla afet parkı var. Mesela afet tuvaletleri taşınabilir, süratli bir biçimde kuruluyor. Afet çarkları olabilir. Afet bankaları olabilir. Su tankları çabucak devreye giriyor. Elektrik muhtaçlığı birtakım sistemlerle karşılanabiliyor. Bağlantı de çok kıymetlidir. 23 Nisan’da İstanbul’da olan sarsıntıda insanlarımız da fark etmiştir ki, telefonlar çalışmıyordu. Bu noktalarda afet parkları üzere kalıcı tahliller üretmek hayati ehemmiyet taşıyor.”
Japonya’da sarsıntıya karşı hazırlığın siyasetin ve iktisadın en kıymetli alanlarından biri olduğunu lisana getiren Kaç, insanları bilinçlendirmenin değerine vurgu yaptı.
Kaç, kendisinin de bu alanda mimari çalışmalar yaptığını belirterek, şunları aktardı:
“Ben 2019’da Tokyo’nun batısında bulunan bir okulu tasarlamıştım. Hachioji Belediyesine ilişkin bir okul. Burası standart bir okuldu. Lakin belediye ile görüşmeler yaparken afet ile alakalı birçok mevzu gündeme geldi. Afet anında insanların okul bahçesinde toplanıp temel muhtaçlıklarını giderebileceği işlevler kattık. Afet tuvaletleri yaptık. Spor salonlarını afet anında mümkün mertebe korunaklı bir hale getirdik. Spor salonunun içine afet depoları yaptık. O depolara taşınabilir yorgan, battaniye yahut heyetimi kolaylıkla yapılabilecek, insanların orada kalmalarını sağlayan birçok gereç ekledik.”
DEPREMDE “3 KURALI” BAZ ALINARAK ÇALIŞILABİLİR
Mimar Kaç, sarsıntıyla ilgili çalışmalarda “3 kuralı” denilen bir kavramın taraf gösterici olabileceğini söyleyerek, “3 dakika, 3 saat ve 3 gün kuralından oluşan 3 kuralı kıymetli. 3 dakika içinde beşerler yaşıyor mu? 3 saat içinde ailesi yaşıyor mu, yaşamıyor mu? 3 gün içinde dışarıdan rastgele bir yardım almadan bulunduğu yerde hayatını idame ettirebilir mi? Bunlar çok kıymetli.” diye konuştu.
Olası büyük İstanbul zelzelesi sonrası için bu prensibe nazaran hazırlık yapılması gerektiğini belirten Kaç, şunları kaydetti:
“Her vatandaş, bulunduğu bölgede 5-10 dakika yürüme arasında gidebileceği alanları evvelden tahminen belirleyebilir. Başında farklı bir simülasyon yapabilir. ‘Deprem oldu. Bulunduğum bina yıkılmadı. Dışarı çıktım. Bu parka gittim. Bu parkta 3 gün boyunca yaşamam gerekiyor.’ üzere. Ayrıyeten afet öncesinde boş alanlarla ilgili birtakım planlamalar yapılabilir. Altyapı, su, elektrik, yeme-içme, tahminen barınma… Bu stil işlevler bu açık alanlara kazandırılırsa, afet sonrasında insanların kullanabileceği bir alan oluşturulabilir diye düşünüyorum. Birebir biçimde afet parkları da oluşturulmalı.”