Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Macaristan’daki Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Gayriresmi Zirvesi’ne katıldı. Erdoğan’ı tepenin yapıldığı Varkert Bazar’da Macaristan Başbakanı Viktor Orban karşıladı. Karşılama merasiminin akabinde aile fotoğrafının çekimi gerçekleştirildi. Erdoğan, tepedeki konuşmasında özetle şunları söyledi:
DOĞUYLA BATIYI BULUŞTURAN STRATEJİK İLİŞKİ: Teşkilatımın bir doruğunu birinci kez gözlemci ülkede tertiplememiz, Macaristan’a verdiğimiz kıymetin açık göstergesidir. Türk Devletleri olarak bizler, tarihin ve medeniyetin kesişim noktasında Doğu’nun bilgeliği ile Batı’nın dinamizmini birleştiren esaslı bir mirasın taşıyıcılarıyız.
NEVRUZ MANAYA VE KUTLAMA GÜNÜ: 21 Mart’ın bundan bu türlü TDT Nevruz Anma ve Kutlama Günü olarak ilan edilmesinden memnuniyet duyacağız. Semerkant’ta düzenlenecek UNESCO 43. Genel Konferansı’nda 15 Aralık Günü’nün Dünya Türk Lisanı Günü olarak ilan edilmesinin çok manalı olacağını düşünüyoruz.
ORTA KORİDOR’A DAYANAK: Doğu ile Batı ortasında inançlı ve kesintisiz ulaşım hakkını teşkil eden Orta Koridor stratejik bir güzergah olarak öne çıkıyor. Koridorun başarısı için teşkilat bünyesinde işbirliğine büyük kıymet veriyor, üye devletlerin dayanağını bekliyoruz. Geçmişte Kıbrıs’ta, Karabağ’da, Bosna’da ve bugün de Gazze’de yaşanan trajediler bizlere hudutlarımızın ötesini de düşünmemiz gerektiğini hatırlatıyor.
KKTC AYRILMAZ BİR KESİMİMİZ: Aile meclisimizin, Türk dünyasının ayrılmaz modülü olan Kıbrıs Türk halkıyla dayanışmayı artırmasının değerini vurgulamak istiyorum. Türk dünyasının yanlışsız bildiği yoldan şaşmadan, gönülden bağlı olduğu Kıbrıs Türkleri’nin hak, özgürlük ve adalet çabasına çok daha fazla omuz vermesini bekliyoruz. KKTC’nin bulunmadığı bir Türk dünyası aile fotoğrafının her vakit eksik kalacağını düşünüyoruz. Bu nedenle bugün tepemizde KKTC’nin Türk Akademisi’ne gözlemci üyeliğine ait aldığımız kararı değerli bir ek adım olarak görüyoruz. İnşallah uzak olmayan bir gelecekte KKTC’ni teşkilatımıza tam üye olarak kabul edeceğimiz günleri daima birlikte görmeyi ümit ediyorum.
BARIŞI GETİRECEK BAŞKAN: Can Azerbaycan’ın Ermenistan ile barış mutabakatı üzerinde mutabık kalmasından mutluyuz. İki ülke ortasında kalıcı barış tesis edilebildiği takdirde bu durum elbet Türk dünyamız için birçok fırsatı da beraberinde getirecektir. Bu noktada muzaffer Cumhurbaşkanı, aziz kardeşim Aliyev’in bölgeye barışı getirecek önder olarak tarihe geçeceğinden eminim.
RUSYA-UKRAYNA TEMASLARI: Kapsamlı ateşkese ve adil bir barışa ulaşılması tarafında her iki ülkeyle ağır temaslarımızı sürdüreceğiz.
DAYANIŞMA VE KARDEŞLİK: İmzalayacağımız Budapeşte Deklarasyonu ve alacağımız kararların Türk dünyası başta olmak üzere tüm dost ve kardeş ülkelere güzel olmasını temenni ediyorum. Türk dünyası olarak, tam bir dayanışma içinde, karşılıklı hürmet ve kardeşlik içinde geleceğe daima birlikte yürüyeceğimize inanıyorum.
‘Gazze’de halk cehennemi yaşıyor’
GAZZE UYARISI: Çağdaş vakitlerin en şiddetli insani felaketinin yaşandığı Gazze’de ise sivil halk adeta cehennemi yaşıyor. BM, şayet yardım ulaşmazsa 14 bin bebeğin ölebileceğine dair vahim bir ihtarda bulundu. Türk dünyası olarak ateşkesin tesisi, insani yardımların kesintisiz sevkiyatı, Gazze’nin tekrar imarı ile adil ve kalıcı bir barış sürecinin başlatılması istikametindeki gayretlere katkılarımız değerlidir. Bölgemizdeki istikrar arayışları çerçevesinde İsrail’in hudut tanımayan yayılmacılığına karşı durulması ve Filistin’in yanı sıra Lübnan ve Suriye’nin toprak bütünlüğünün desteklenmesi gerekiyor.
Aziz Sancar’a ödül
Zirvede konuşmalarının akabinde Nobel Kimya Mükafatı sahibi Prof. Dr. Aziz Sancar’a “Ali Şir Nevai Milletlerarası Ödülü”, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov tarafından takdim edildi. Takdim sırasında Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Macaristan Başbakanı Orban da platformda yer aldı.
Orban ile görüşmede AB mesajı
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Budapeşte’de Karmelit Manastırı’nda Macaristan Başbakanı Orban ile bir ortaya geldi. Erdoğan, Türkiye’nin AB üyelik sürecinin canlandırılmasının Avrupa’nın da faydasına olduğunu, Türkiye’nin AB’ye güvenlik başta olmak üzere birçok alanda katkılar sağlayabileceğini söyledi.
Orban da TDT ile işbirliğinin ülkesi için stratejik ehemmiyet kazandığını kaydederek, “Özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür ederim. Başarılı barış misyonu ve arabuluculuğu için tebriklerimi sunuyorum. Sayın Başkan, üç yıl sonra yine Türkiye topraklarında direkt Rusya-Ukrayna görüşmeleri yapılması sizin başarınızdır” dedi.
Bildiride KKTC’ye güçlü destek
Zirve bildirisine, TDT içi bütünlüğü ve Türk Devletleri ortasındaki birlik, beraberlik ve dayanışmayı vurgulayan ve KKTC’ye güçlü takviye beyan eden yazımlar ve Türkiye açısından değer ve öncelik taşıyan unsurlar eklendi. Bu çerçevede bildiride; Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin, başka gözlemcilerle (Macaristan ve Türkmenistan) birlikte Türk Dünyası’nın ayrılmaz modülü olduğunu vurgulayan ve TDT’nin çalışmalarına yaptığı katkıları memnuniyetle karşılayan sözler yer aldı. Bildiride, Türk Dünyası’nın Kıbrıs Türkleri’nin özden gelen eşit haklarının garanti altına alınması konusunda dayanışma söz eden ve Kıbrıs meselesinin Ada’daki mevcut gerçekliklere dayalı olarak, karşılıklı kabul edilebilir ve uygulanabilir bir tahlile ulaşması muhtaçlığı vurgulandı.
