Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye nazaran, Üç Deniz Teşebbüsü 2015’te Polonya ve Hırvatistan’ın girişimleriyle, Baltık Denizi, Adriyatik Denizi ve Karadeniz’i içeren, görece daha eski ve yetersiz güç, dijital ve fiziki ulaştırma altyapısına sahip Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin altyapılarını ve bağlantısallığını güçlendirmeyi amaçlayan, sadece Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin “Katılımcı Üye” olabildiği memleketler arası bir platform olarak kuruldu.
Üç Deniz Teşebbüsü içerisinde yalnızca AB üyesi ülkelerden oluşan “Katılımcı Üyeler” Avusturya, Bulgaristan, Çekya, Estonya, Hırvatistan, Letonya, Litvanya, Macaristan, Polonya, Romanya, Slovakya, Slovenya ve Yunanistan teşebbüse mali takviyede bulunabilecek ve itibar kazandırabilecek ülkelerden oluşan “Stratejik Ortaklar” olarak AB Komitesi, ABD, Almanya, Japonya ile Ukrayna ve Moldova üzere ülkeleri dahil etmek üzere tasarlanan “Ortak Katılımcılar”dan oluşan üç farklı statü bulunmaktadır.
Üç Deniz Teşebbüsü ‘ne rastgele bir statü için müracaat yapan ülkelerin müracaatlarının onaylanması, iştirakçi üyelerin oydaşmaya varmasıyla mümkün.
Üç Deniz Girişimi’nin 11 Nisan 2024’te Vilnius’ta düzenlendi. Bu Doruğa Türkiye, İngiltere, Finlandiya, Karadağ, İspanya ve İsrail özel konuk statüsünde iştirak sağlamıştı. Üç Deniz Teşebbüsü ‘nin 10. Tepesi 28-29 Nisan 2025’te Varşova’da düzenlendi. Türkiye’nin “Stratejik Ortaklık” başvurusu bu Dorukta üye ülkelerce kabul edildi.
Üç Deniz Teşebbüsü, Türkiye’nin güç, ulaştırma ve dijital altyapı alanlarında tesisine çalışılan bağlantısallık projelerinde ikili seviyede sürdürdüğü işbirliklerini çok taraflı bir arenada ele almasını sağlayacak.
Bu Teşebbüs kapsamında Türkiye, öncelik verdiği ekonomik büyüme, yeni altyapı yatırımları ve güç güvenliğini öne çıkarmakta. Ukrayna’nın tekrar imarı ve altyapının güzelleştirilmesi de bu platformun ana gündem unsurlarından biri olacak.
Somut projelerle ilerleme sağlanması maksadıyla anılan Üç Deniz Girişimi’nin bir başka kıymetli boyutu da özel bölümle sağlanan etkileşim. Bu bağlamda her Tepe paralelinde bir de iş forumu düzenlenmekte.
