Protein açığını karşılamak mümkün

Balık, yüksek kaliteli protein içermektedir. Fakat balık tüketemeyen bireyler için alternatifler mevcuttur. Tavuk, hindi, yumurta, süt ve süt eserleri üzere hayvansal kaynaklar ile birlikte mercimek, nohut, kuru fasulye, bezelye, soya eserleri ve tam tahıllar da kâfi proteini sağlayabilir. Bilhassa yumurta ve süt eserleri, balık proteinine yakın biyoyararlanım sağlar. Bitkisel kaynaklı omega-3’ler, alfa-linolenik asit (ALA) formundadır. Ceviz, keten tohumu, chia tohumu, semizotu, kenevir tohumu ve kanola yağı ALA tarafından zengindir. Ayrıyeten mikroalglerden elde edilen destekler, direkt EPA ve DHA içerdiğinden balıktaki omega-3’e alternatif olarak düşünülebilir.

Balık alerjisi olan bireyler nasıl istikrarlı beslenebilir?

Balık alerjisi çocuklukta başlayabileceği üzere, erişkinlikte de gelişebilir ve ekseriyetle hayat uzunluğu sürebilir. Bu durumda, bireylerin balığın sağladığı temel besin öğelerini öteki kaynaklardan karşılaması, istikrarlı bir diyet sürdürebilmesi ve çapraz temaslardan korunması son derece önemlidir. Balık alerjisi olan bireyler için protein, sağlıklı yağlar, vitamin ve mineraller açısından varlıklı, istikrarlı bir beslenme planı oluşturulması değerlidir. Protein için yumurta, süt eserleri ve baklagiller; omega-3 için bitkisel kaynaklar ve mikroalg destekleri; D vitamini için yumurta sarısı, güçlendirilmiş süt eserleri ve güneş ışığı; iyot içinse iyotlu tuz önerilir. Diyet, bireyin yaşına, cinsiyetine ve sıhhat durumuna nazaran kişiselleştirilmelidir.

Balık yağı desteklerine dikkat

Balık alerjisi olan bireylerin balık yağı içeren desteklerden kaçınması gerekir. Balık yağı destekleri, önemli alerjik tepkilere yol açabilir.  Ürün etiketlerinde “fish oil”, “marine oil”, “omega-3 from fish”, “cod liver oil” üzere ibarelere dikkat edilmeli, ambalaj üzerindeki alerjen ikazları denetim edilmelidir. Çocuklarda büyüme ve gelişme desteklenmeli; protein, D vitamini, omega-3, çinko ve iyot eksiklikleri önlenmelidir. Yumurtanın diyet içinde yeri değerlidir. Ayrıyeten süt eserleri, kuru baklagiller, tahıllar ve ceviz üzere yağlı tohumlar uygun halde diyete entegre edilmelidir. Gerekli durumlarda D vitamini ve omega-3 desteği düşünülebilir; doktor ve diyetisyen kontrolünde verilmelidir.

Dışarıda yemek yerken çapraz temas riski göz gerisi edilmemeli

Menülerde balık içerip içermediği net olmayan eserler kesinlikle sorgulanmalıdır. Bilhassa Asya mutfağında kullanılan balık sosu, hamsi içeren salata sosları, birtakım çorbalar ve kızartma yağlarında daha evvel balık pişirilmiş olabilir. Bu nedenle “balık alerjim var, katiyetle tüketmemem gerekiyor” uyarısı net bir formda yapılmalı; çapraz kontaminasyon riski sorulmalıdır. Balık alerjisi çoklukla kabuklu deniz eserlerine karşı da hassaslık gösterebilir, bu nedenle deniz eserleri büsbütün diyet dışı bırakılabilir. Bitkisel protein alternatifleri olarak mercimek, nohut, kuru fasulye, soya, kinoa, tofu, tempeh, ceviz, chia ve keten tohumu üzere kaynaklar önerilir.

Bağışıklığı destekleyen beslenme planı

Bağışıklık sistemi için antioksidanlardan güçlü, kâfi protein ve omega-3 içeren bir beslenme planı önerilir. C vitamini (narenciye, kivi, biber), E vitamini (badem, ay çekirdeği), A vitamini (havuç, ıspanak), çinko (kabak çekirdeği, kırmızı et), selenyum (yumurta, tam tahıllar) ve probiyotik kaynakları (yoğurt, kefir) diyette yer almalıdır. Bitkisel omega-3’ler (ALA), bedende EPA ve DHA’ya düşük oranda dönüşür (yaklaşık %5-10). Bu nedenle, bilhassa çocuklar, hamileler ve kalp hastalığı riski taşıyan bireylerde mikroalg kaynaklı EPA-DHA desteği düşünülebilir. Destek ihtiyacı kişisel kıymetlendirme ile belirlenmelidir.

Balık alerjisi olanların beslenmede yer alması gereken besinler

Balık alerjisi olan bireylerin günlük menüsünde kesinlikle yer alması gereken temel besin kümeleri şunlardır:

-Protein: Yumurta, süt eserleri, baklagiller

-Yağlar: Zeytinyağı, ceviz, chia, keten tohumu

-Tam tahıllar: Bulgur, esmer pirinç, yulaf

-Meyve-sebze: Renkli sebzeler, turunçgiller, yeşil yapraklılar

-Takviye gerekirse: D vitamini, omega-3 (mikroalg bazlı), iyot

Menü bireyselleştirilmeli ve besin çeşitliliği sağlanmalıdır.